به گزارش خبرنگار سینمایی خبرگزاری فارس، مستند «بر اثر زلزله» را نمیشود فقط روایت تلاشها یا شخصیت مرحوم مهندس حسینعلی عظیمی دانست. این مستند همانطور که از نامش پیداست میخواهد اراده، روحیه جهادی و معجزهای را روایت کند که توانسته از دل ویرانی، فقر و محدودیتها، آبادانی، امید و زندگی را بیرون بکشد.
سازندگان مستند در واقع خواستهاند معنا و مصداقهای «روحیه و اقدام جهادی» را به تصویر بکشند و برای این مهم با خوش سلیقگی سراغ شخصیتی رفتهاند که زندگی، مرام و افکار و اندیشههایش، مصداق منش و روحیه جهادی است.
«بر اثر زلزله» به عنوان یک مستند، شروع بسیار خوبی دارد. صدای گزارشگر فوتبال از مسابقات جام جهانی ۱۹۹۰ که اشاره به همزمانی زلزله رودبار با این رویداد خاطره انگیز ورزشی دارد، مخاطب را یکباره به فضا و حال و هوای سال ۱۳۶۹ میبرد.
این شروع خوب به شما نوید تماشای مستندی پرانرژی و تماشایی را میدهد تا متوجه شوید قرار است در دقایق پیش رو اثر و روایتی نسبتاً متفاوت در باره زلزله رودبار را ببینید. اگرکمی صبر داشته باشید، مستند به شما خواهد گفت همان طور که زلزله بهانه حضور جهاد سازندگی و مرحوم مهندس عظیمی در منطقه پیرکوه میشود، همان قدر که لرزیدن زمین و زمان، فقر و محرومیتهای روستایی مانند «بنه زمین» را برای نیروهای جهاد سازندگی آشکار و عیان میکند، انگار «بر اثر زلزله» هم قرار است با تکان دادن و یا زیر و رو کردن تصورات و انتظارات مخاطب، حقایقی پنهان را آشکار کند.
با این نگاه اگرچه شما در بسیاری از صحنههای فیلم، مهندس عظیمی را میبینید و یا نامش را میشنوید اما این صحنهها و تکرار شدن نام شخصیت و سوژه فیلم در واقع بهانههایی هستند تا روحیه و منش جهادگران حقیقی انقلاب اسلامی برای مخاطب آشکار شود.
البته، گذشته زندگی و واقعیتهای شخصیت و تلاشهای مهندس عظیمی در دوران جنگ و پس از آن، آنقدرها نکته ناگفته و پنهان و همچنین جذاب دارد که میشود برای هرکدام از بخشهای آن کتاب نوشت و فیلم ساخت و یا از حکایاتها و روایتهای خاصش برای جذابیت مستند استفاده کرد. سازندگان «بر اثر زلزله» هم از بر این نکته واقفند و اگرچه مختصر و محدود اما کاملاً بجا و درست از این جذابیتها در اثرشان استفاده کردهاند و مراقب بودهاند که در این نحوه روایت کردن به دام زیاده گویی نیفتاده و از خط اصلی روایت منحرف نشوند.
سبک روایت در «بر اثر زلزله» نیز جالب توجه است. اصرار کارگردان بر استفاده نکردن از روایت بیرونی و یا گفتار متن (به جز تیتراژ پایانی) این امکان را فراهم کرده تا آدمهای مختلفی که همه در دل روایت حضور داشتهاند، مستقیم با مخاطب حرف بزنند. یعنی تنوع روایان که گاه، یک روستایی ساده، گاه فلان مسئول، همسر یا فرزند مهندس، همکار و یا گاهی نیز خود مهندس عظیمی است، اجازه نمیدهد مخاطب احساس یکنواختی یا خستگی کند.
استفاده از فیلمبرداری هوایی و همچنین تلفیق تصاویر امروزی با فیلمها و تصاویر سالهای دهه ۷۰ نیز این امکان را برای مخاطب فراهم میکند تا با مقایسه وضعیت دیروز و امروز منطقه دیلمان، به عظمت کارهای مهندس عظیمی پی ببرد.
انتهای پیام/